|
Antzinako opariak baliorik gabeak
9
1 Lehenengo itunak bazituen bere kultu-ohikuneak eta bere lurreko santutegia.
2 Honela antolatua zegoen santutegia: lehenengo aldean, «Santu» izenekoan, argimutila, mahaia eta Jaunari eskainiriko ogiak zeuden;  9,2 santutegia Ir 26,1-30. // argimutila Ir 25,31-40. // mahaia Ir 25,23-30.
3 gero, bigarren errezelaren atzean  9,3 bigarren errezelaren atzean: Hau da, toki santu-santurako sarrera ixten zuena (ik. Ir 26,33). Bazen beste oihal bat ere, etxolaren sarrera ixten zuena, alegia (ik. Ir 26,36). «Toki santu-santu» izeneko aldea zegoen. 9,3 Toki santu-santua Ir 26,31-33.
4 Bertan, intsentsua erretzeko urrezko aldarea 9,4 urrezko aldarea: Ir 30,6 eta Ir 40,26 pasarteen arabera, aldare hau toki santu-santutik kanpora zegoen; gutunaren autoreak beste tradizio liturgiko bati jarraitzen dio. eta itun-kutxa, dena urrez estalia, zeuden. Kutxaren barruan urrezko ontzi bat zegoen, manaz betea, baita Aaronen makila, ernamuindu zena, eta itunaren harlauzak ere. 9,4 urrezko aldarea Ir 30,1-6. // itun-kutxa Ir 25,10-16. // urrezko ontzi bat Ir 16,32-34. // Aaronen makila Zen 17,16-26. // itunaren harlauzak Ir 25,16; 40,20; Dt 10,3-5; 1 Erg 8,9.
5 Kutxaren gainean bi izaki hegaldun zeuden, Jainkoaren presentzia aintzatsua adierazten zuten kerubinak, beren hegoez kutxa gaineko estalkia 9,5 kutxa gaineko estalkia: Ik. Ir 25,17 oh. eta Erm 3,25-26 oh. (barkamen-bide). babesten zutenak. Baina hau ez da gai hauetaz xehetasunez hitz egiteko unea.
6 Honela eratua zegoen, beraz, santutegia. Lehenengo aldean edozein garaitan sartzen dira apaizak beren kultu-zerbitzua betetzeko; 9,6 santutegiaren lehenengo aldean sartzea Zen 18,2-6.
7 bigarren aldean, berriz, apaiz nagusia besterik ez da sartzen eta urtean behin bakarrik; eta orduan ere, bere buruaren eta herriaren hutsegiteengatik eskaini behar duen abere-odola eramanez sartzen da. 9,7 santutegiaren bigarren aldean apaiz nagusia bakarrik Lb 16,2.14-15.
8 Honekin, hau adierazi nahi digu Espiritu Santuak: lehenengo santutegiak irauten zuen bitartean, benetako santutegirako bidea ez zegoela zabalik.
9 Izan ere, lehenengo santutegia orain gertatzen ari denaren irudi da; beraz, hor eskaintzen diren emaitza eta opariek ez dute indarrik eskaintzen dituena barrutik bete-betea egiteko; 9,9 opariek ez dute indarrik 10,1-4.11.
10 izan ere, horiek guztiak janariei, edariei eta zenbait garbikuntza-ohikuneri –hau da, azaleko gauzei– dagozkien legeak besterik ez dira, Jainkoak gauzak aldatuko dituen arte balio dutenak.
Kristoren bete-beteko oparia
11 Kristo, berriz, datozen ondasunen 9,11 datozen ondasunen: Eskuizkribu garrantzitsuek iritsitako ondasunen diote; kasu batean zein bestean, erabateko errealitateak adierazten dira. apaiz nagusi bezala agertu da. Bera sartu den etxola lehengoa baino hobea eta bikainagoa da, ez giza eskuz egina, hau da, ez mundu honetakoa.
12 Kristo behin betiko sartu da santutegian, ez aker eta zekorren odola eskainiz, berea baizik, horrela betiko salbamena 9,12 betiko salbamena: H.h., betiko askapena/erredentzioa, behin behineko askapenei kontrajarria. lortu digularik. 9,12 Kristo behin betiko sartu da santutegian 9,26; 10,10.
13 Beraz, akerren eta zezenen odolak eta erretako behi baten errautsek, kutsaturik daudenen gain zirtatuz gero, kutsaturiko pertsona horiek sagaratzeko indarra baldin badute azaleko garbitasuna emanez, 9,13 animalien odolak azaleko garbitasuna ematen Lb 16,14-16; Zen 19,9.17-19.
14 zenbatez gehiago Kristoren odolak, betiko Espirituaren bitartez akats gabeko oparitzat bere burua Jainkoari eskaini zion harenak, ez du garbituko gure barrua heriotzara daramaten egintzetatik, Jainko biziari kultua emateko gai izan gaitezen! 9,14 Kristoren odolak barrua garbitzen 10,19; 1 P 1,18-19; 1 J 1,7.
Itun berria
15 Horregatik, Jesu Kristo itun 9,15 itun: Itun hitzari grekoz dagokionak bi esanahi ditu: ituna eta testamentua. Pasarte honetan hitz beraren bi esanahiekin jokatzen du autoreak. Bai itunak eta bai testamentuak heriotza dakarte burura: batetik, testamentua beteko bada, testamentugileak hil egin behar du; bestetik, itun berria Jesusen heriotzaz bakarrik baietsiko du Jainkoak. berri baten bitarteko da, bere heriotzaz antzinako itunaren garaian egindako hutsegiteak barkatu baititu; horrela, agindutako betiko ondarea jaso dezakete Jainkoak deitutakoek.
16 Izan ere, testamentua beteko bada, beharrezkoa da testamentugilea hila izatea,
17 hil ondoren balio baitu testamentuak; testamentugilea bizi den bitartean, ez du indarrik.
18 Horregatik, lehenengo ituna ere ez zen odol-isurketarik gabe egin.
19 Moisesek, legeko agindu guztiak herriaren aurrean irakurri ondoren, zekor eta akerren odola hartu zuen –ur, purpura gorrimin eta isipuaz batera–, eta lege-liburua eta herri osoa zirtatu zituen, 9,19-20 Moisesek egindako ituna Ir 24,3-8. // Odol hau… 10,29; 12,24; 13,20; Za 9,11; Mt 26,28; 1 Ko 11,25.
20 esanez: Odol hau Jainkoak zuekin egiten duen itunaren ezaugarri da 9,20 Odol hau… da: H.h., Hau da Jainkoak zuekin egin duen itunaren odola. Autoreak aldatu egin du Ir 24,8 tx.aren aipameneko lehen hitza, Hona hemen hitzen ordez Hau ipiniz; hau Jesusek azken afarian erabilitako formulari dagokio (ik. Mt 26,28 eta Mk 14,24). .
21 Era berean, Moisesek etxolan eta kultuan erabiltzen ziren tresna guztiak zirtatu zituen odolaz.
22 Izan ere, legearen arabera, ia gauza guztien garbikuntza odolaren bidez egiten da, eta odol-isurketarik gabe ez dago barkamenik. 9,22 odol-isurketarik gabe ez dago barkamenik Lb 17,11; Zen 35,33.
Itun berriko oparia
23 Beharrezkoak ziren horrelako ohikuneak zerukoen irudi besterik ez ziren gauzen garbikuntza egiteko; zeruko gauzek berek, ordea, opari baliotsuagoak behar zituzten.
24 Hala, Kristo ez zen sartu gizakiek egindako santutegian –egiazkoaren irudi besterik izango ez zen batean–, zeruan bertan baizik, orain Jainkoaren aurrean gure alde agertzeko;
25 eta ez zen sartu behin eta berriz bere burua opari eskaintzeko, apaiz nagusia santutegian berea ez duen odolarekin urtean behin sartzen den bezala.
26 Bestela, hil ere askotan hil behar izango zuen mundua mundu denetik gaur arte. Baina ez, Kristo behin bakarrik agertu da orain, azkenak diren garai hauetan, bere buruaren opariaz bekatua desegiteko.
27 Eta gizon-emakumeek behin bakarrik hil behar dutela eta gero auzia izango dela erabakita dagoen bezala,
28 halaxe Kristo ere: behin bakarrik izan zen oparitzat eskainia guztien bekatuak desegiteko, eta gero bigarrenez agertuko da, bekatuarekin zerikusirik gabe 9,28 bekatuarekin zerikusirik gabe: Jesus, bere lehen agerraldian gurea bezalako bekatuzko izaeran etorri zen bekatua ezerezteko (Erm 8,3; 2 Ko 5,21); bigarren agerraldia salbamenerako izango da, bekatua behin betiko desegina izan denez (26. tx.). , beraren zain daudenak salbatzera. 9,28 Kristo oparitzat eskainia bekatuak desegiteko Is 53,12; 1 P 2,24. // bigarren agerpena Flp 3,20; 1 Ts 1,10; 2 Tm 4,8.
|
