|
17
1 Jaunak lurretik sortu zuen gizakia
eta bertara itzularazi berriro.  17,1 gizakia lurretik sortu Has 2,7. // bertara itzularazi Has 3,19; Sal 90,3; Jb 34,15; Koh 12,7.
2 Egun-kopuru eta denbora jakina ezarri zien
eta lurreko gauzen gain ahalmena eman. 17,2 denbora jakina ezarri 18,9; 37,25; 41,13; Has 6,3; Sal 90,10. // ahalmena eman Has 1,28; Jkd 9,1-3.
3 Berea bezalako indarrez jantzi zituen
eta bere irudiko egin. 17,3 bere irudiko egin Has 1,26-27.
4 Gainerako bizidunek
haienganako beldurra izatea nahi izan zuen,
basapiztia eta hegaztien nagusi izan zitezen  17,4 Eskuizkribu batzuek eransten dute: 5 Bost gaitasun hartu zituzten Jaunarengandik, seigarrena adimenean partaidetza, eta zazpigarrena gaitasunen esanahia azaltzen duen hitza. . 17,4 bizidunek beldurra Has 9,2.
6 Mihia, begiak eta belarriak eratu zizkien,
pentsatzeko eta aukeratzeko ahalmena eman. 17,6 begiak eta belarriak Jaunak eratuak Es 20,12+.
7 Jakintzaz eta bereizmenez bete zituen,
eta ona zer den eta gaizkia zer den erakutsi.
8 Bereganako begirunea ere jarri zien bihotzean,
haren egintzen handitasuna atzeman zezaten 17,8 Bereganako begirunea: Eskuizkribu gehienek Beraren begia (argia?) diote. // atzeman zezaten: Eskuizkribu batzuek eransten dute: 9 Berak egindako gauza miresgarriengatik beti harrotzeko aukera eman dio. . 17,8 Bereganako begirunea 1,11+. // bere egintzen handitasuna Erm 1,19-20.
10 Honela, haren izate santua goretsiko dute,
egintzen handitasuna aldarrikatuko.
Ituna eta legea
11 Gainera, jakintza eman zien, baita bizia dakarren legea ere 17,11 Eskuizkribu batzuek eransten dute: orain hilkorrak direla gogoan har dezaten. . 17,11 bizia dakarren legea 45,5; Dt 30,15-20.
12 Betiko ituna egin zuen haiekin, bere erabakiak jakinarazi. 17,12 ituna egin zuen Ir 24,8; 34,10.
13 Haren aintza handia ikusi zuten gizakiaren begiek,
haren ahots gorena entzun beronen belarriek. 17,13 haren ahotsa entzun Ir 19,16-19.
14 Esan zien: «Aldendu bidegabekeriatik»;
bakoitzari aginduak eman zizkion lagun hurkoari buruz. 17,14 aginduak eman Ir 21,2–23,12.
Ezerk ez Jaunari ihes egiten
15 Jaunak beti ditu aurrean gizakien jokabideak,
ez dira ezkutatzen haren begietatik 17,15 Eskuizkribu batzuek eransten dute: 16 Haien jokabideek gaizkirantz egiten dute gaztarotik, eta ez dira beren harrizko bihotza haragizko bihurtzeko gai, zeren eta munduko herrien banaketan… . 17,15 ez dira ezkutatzen 16,17+.
17 Herri bakoitzari bere buruzagia izendatu dio,
baina Jaunari berari dagokion herri da Israel 17,17 Eskuizkribu batzuek eransten dute: 18 lehen-seme duelarik, hezi eta bere maitasunaren argia ematen dio, bertan behera utzi gabe. . 17,17 Israel Jaunari dagokion herri 24,12; Dt 7,6+; 32,8-9.
19 Giza egintza guztiak daude haren aurrean eguzkia bezala,
haren begiek etengabe behatzen gizakien jokabideak.
20 Hauen bidegabekeriak ez zaizkio ezkutuan geratzen,
bekatu guztiak daude Jaunaren aurrean 17,20 Eskuizkribu batzuek eransten dute: 21 Baina ona da Jauna eta ezagutzen du berak egina, ez du bertan behera uzten, ez baztertzen, baizik eta barkatu egiten. .
22 Gizakiaren erruki-egintzak
bere gauzarik baliotsuentzat hartzen ditu hark,
egintza onak begi-ninia bezala gordetzen 17,22 Eskuizkribu batzuek eransten dute: bere seme-alabei damutzeko aukera emanez. . 17,22 erruki-egintzak 16,14.
23 Azkenean, jaiki eta ordaina emango die,
nori bere merezia itzuliko. 17,23 norberari merezi duena 11,26+.
Jaunarengana itzultzeko deia
24 Damu direnei bihozberritzeko aukera ematen die,
eta adorea galduta daudenak indarberritzen. 17,24 bihozberritzeko aukera Jkd 11,23; 12,19.
25 Itzuli, bada, Jaunarengana eta utzi bekatua,
erregutu haren aurrean eta kendu bekaturako bideak.
26 Etorri berriz Goi-goikoagana eta saihestu zuzengabekeriatik 17,26 Eskuizkribu batzuek eransten dute: Jaunak berak aterako baitzaitu ilunpetatik osasun-argitara. ,
gorrotatu bene-benetan Jaunari iraingarri zaiona.
27 Nork goretsiko du Goi-goikoa Hildakoen Egoitzan?
Bizi direnek bakarrik eman diezaiokete aintza. 17,27 Hildakoen Egoitzan gorespenik ez Sal 6,6+; 115,17.
28 Gizakia hil eta izateari uztean, kito gorespena!
Bizirik eta osasuntsu dagoenean gorets dezake Jauna.
29 Bai handiak direla Jaunaren errukia eta barkamena
harengana itzultzen direnentzat! 17,29 handiak Jaunaren errukia eta barkamena Sal 103,8; 111,4; 145,8-9. Ik. 5,6+.
30 Ez dago dena gizakiaren esku,
gizasemea ez baita hilezkor.
31 Zer eguzkia baino argitsuagorik?
Halere desagertu egiten da 17,31 desagertu egiten da: Eklipseei buruz esana. .
Eta haragi huts den gizakia gaiztakeria asmatzen… 17,31 gizakia gaiztakeria asmatzen Has 6,5; 8,21; Jb 15,14-15.
32 Zeruko astroak ikuskatzen ditu Jainkoak 17,32 Jainkoak: Edo eguzkiak, grekoz subjektua ez baitago zehaztuta. ;
gizakiak, ordea, hauts eta errauts besterik ez dira. 17,32 hauts eta errauts 10,9+.
|
